Harmonie
Welkom Fijne december, liefste internetbezoeker! Hopelijk kwam dit bericht je tegemoet in je mailbox, en zo niet, raad ik je aan die subscribe-knop als de bliksem te gaan zoeken. Waar dit semiologisch teken naartoe zal leiden had zelfs Roland Barthes onmogelijk kunnen voorzien… Laat in ieder geval dit filosofische mopje je niet in de weg staan verder te scrollen. Het duimenscroll- en breinwerk zal beloond worden! Zowaar alle zintuigen zullen hier geprikkeld worden, want vooral smaak is hier in de goede zin van toepassing. Als eerste echte artikel in het prille december kon niets anders geschreven worden dan een klassieke eindejaarslijst. En net omdat een van de meest toxische streamingplatformen zijn invasieve privacyoverschrijdingen heeft omgezet in hapklare, entertainende content (om je ronduit te bestempelen als een matcha-hipster-omdat-je-deze-muziek-luistert), tracht ik een samenvatting op een iets ethischere, doordachte manier. Geen zorgen, dit is een plek zonder oordeel, maar vol analyse. Er rest je enkel te genieten van mijn sonorische ontdekkingen van het afgelopen jaar. Ik nodig je van harte uit ook jóúw favoriet door te sturen. Kwestie van een anti-algoritmische call to arms, of zoiets. Leve de mond-tot-mond (of woord-tot-woord) communicatie! Melodieën die de wereld raakten — Beste Album Allround DeBÍ TiRAR MáS FOToS - Bad Bunny Een verrassend album is het in geen zin, als we zien hoe Bad Bunny zich kameleon-gewijs elk genre kan toe-eigenen. In DeBÍ TiRAR MáS FOToS, of kortweg DtMF, grijpt hij terug naar zijn Puerto-Ricaanse roots met liederen waar toch gemeenschappen uit alle continenten zich in kunnen vinden. Een transcendent gevoel kunnen creëren dat alle uithoeken van de wereld bereikt in deze huidige polarisatie is een bovenmenselijke kracht, een metaforische atoombom van culturele waarden en normen van de menselijkheid, waarbij diens schokgolven nog lang zullen nazinderen. Om er een anekdotisch verhaal van te maken, grijp ik terug naar de expositie die bij het uitkomen van het album in argos (centre for audiovisual arts) huisde onder de titel solace. Een echt Nederlands equivalent bestaat niet, behalve misschien ‘troost’, maar het omvat eerder een troost-elijke opvatting over menselijke verbintenis, herinneringen aan onbeleefde tijden en het herkennen van zichzelf in anderen. Wat in de expositie centraal stond, kwam vaak vanuit postkoloniale context. De nood aan solace is er misschien vooral wanneer de wortels van je bestaan op onvrijwillige wijze werden vernield. Het album dankt zijn populariteit aan de herkenbaarheid van dat verlies en het gegeven van sociale herinnering, door behulp van het maken van foto’s. Daarom overstijgt het haar Puerto-Ricaanse relevantie en resoneert het op emotioneel niveau met alle Zuid-Amerikaanse, maar ook Aziatische en Afrikaanse gemeenschappen. Het terugzoeken en her-appreciëren van diens origine is een proces dat tegelijk persoonlijk als systematisch wordt ervaren, en dat Bad Bunny op meesterlijke wijze weet te omarmen onder denderende muzikaliteit. Misschien geen revolutionair album dat de codes van o.a. reggaeton en rap doorbreekt, maar misschien wel een prachtig gebruik van net die alom bekende codes dat het toestaat wereldwijd huiskamers als terrasstoelen te kunnen versieren. Persoonlijke smaak — Beste Album à la @juliepasseert Programmed Obsolescence — Astrid Gnosis Programmed Obsolescence is een werk dat ik jammer genoeg te laat in het jaar heb ontdekt. Pas bij het vallen van de bladeren en het herontdekken van deze artiest besefte ik dat haar nieuwe album al enkele maanden geleden het leven was ingeroepen. Al in maart 2025 bracht de Londense Astrid Gnosis het album uit op de beschikbare streamingplatformen en kon het vanaf dan al de oren van haar fans bekoren. Toen het uiteindelijk mijn beurt was, werd ik verrast met een genre waarin ik haar nog niet eerder plaatste. Het eerste nummer, Crows Dance, opent met een dramatische orkestrale symfonie. Toch is haar handtekening al snel herkenbaar in de duistere ondertonen (in de vorm van strijkers) en sterke teksten, die ze met haar herkenbare stem tot leven wekt. Het album lijkt daarna traag op gang te komen, met nog meer uitdieping van een klassieke stijl, maar verandert al snel naar dat wat ze zo goed doet: loeiharde, ranzige beats en etherisch stemgebruik. Zij belichaamt voor mij de huidige feministische hardcorewereld, gekenmerkt door vreemde, experimentele sound en het heruitvinden van het originele genre daterend van de jaren ‘90. Astrid Gnosis stond in mijn afspeellijsten al bekend om de iets minder toegankelijke, maar desalniettemin intellectuele elektronische muziek, naast haar gelijken (Lolalita, FKA Twigs, Tsar B en Gitzwart, om er een paar te noemen). Pas bij het 6de nummer (van de 7) komen die invloeden écht op de voorgrond. Clown World is een combinatie van het speelse, grappige en het industriële van de gabberkick, alsof je een circustent in een free party in een verlaten loods opzet en beide festiviteiten tegelijk laat doorgaan. Ik ben enorm onder de indruk van hoe dit genre zichzelf durft uit te dagen, hoe vindingrijk de nieuwe generatie vrouwelijke producers is en hoe ze zich openlijk afsteekt tegen de stereotiepe benadering van elektronische muziek. De ontwikkeling van de hardcore- en gabberscene werd in de jaren voor de millenniumwisseling, zeker in de context waarin de muziek voorgesteld was (i.e. gigantische discotheken, illegale raves en feestjes dat drie dagen in beslag namen), bestempeld als marginaal, drugverheerlijkend en desolaat van enige significante betekenis voor het leven. Tegenwoordig is geen van deze labels een reden om de muziek te wijken; beter nog: ze worden gebruikt om een voorbeeld te stellen van hoe het beter zou kunnen. Nieuwe collectieven en artiesten komen op met een feministische, toegankelijke boodschap, wat voor velen eigenlijk een herontdekking is van de oorspronkelijke waarden van het genre. Los van de maatschappelijke opinie gaven die feestjes een plek om te zijn wie je was, hoe raarder, hoe beter. Ik draag deze paragraaf op aan zij die dit werk voortzetten, die ervoor zorgen dat authenticiteit niet wordt platgewalst door het alsmaar standaardiserende kapitalisme. Bedankt aan de weird girls en de clowns in deze wereld. Ervaring als waardeoordeel — Beste Album Live Big City Life — Smerz "The consequences of engaging in aesthetic activity are often as important as the inherent pleasure obtained from them." Wijzere woorden kon professor Eaton niet gebruiken in haar benadering van de echte tegenover de instrumentele waarde van kunst en esthetiek in het geval van deze categorie. Via haar tegenargumenten op Tolstoy’s benadering van voedsel als kunst constateert ze deze interpretatie van de waarde van kunst, of wat als kunst kan worden gewaardeerd. Niets was minder waar bij mijn ervaring van het Beste Live Album uit 2025: Big City Life van Smerz. Het Scandinavische duo zakte in de laatste dagen van de zomer af naar het Warandepark te Brussel voor het Woodblocks Festival. En Brussel zou Brussel niet zijn als niet iedereen na het Palestina-protest dat voorafging zou afzakken naar de Vauxhall om een portie culturele bejubeling te ervaren voor het slapengaan. Dit, naast een persoonlijke uitnodiging van een vriendin, zorgde ervoor dat ik die avond Smerz ontdekte en al meteen op de mooiste wijze mocht ervaren. De Vauxhall werd door de melodische nonchalance van Henriette Motzfeldt en Catharina Stoltenberg betoverdn vanaf de eerste tot de laatste noot van het concert. Als je van zeemzoetigheidse sound houdt in combinatie met contemplatieve teksten, is Smerz meer dan een geschikte kandidaat. Eaton’s benadering van de consequenties van kunstbeleving, naast het inherent plezierige, ervaarde ik op dat moment in levende lijve. Er was nog nooit gelijkgestemder publiek als daar, dat zwoel de zomer van zich af zweette onder begeleiding van dat laatste openluchtconcert. Er heerste geen performance-angst of hopeloosheid over de geopolitieke toestand, maar een vreedzaam, cultureel verzet, met een basslijn die alle met keffiyeh bedekte hoofden deed meeknikken. Na afloop van het concert mengden de leden van Smerz zich nog even onder het volk, om ook op hun beurt te genieten. Een kort praatje over hun leven en hun muziek met ons? Dat was geen enkel probleem. Hoe die nonchalance (niet te verwarren met oninteresse) ook uitstraalde in hun houding, was op zijn minst gezegd indrukwekkend en een getuigenis van authenticiteit in hun muziek. Wanneer ik het album later herontdekte via iets intiemere manieren, daarmee dus rechtstreeks vanuit mijn telefoon naar mijn oorschelp, zonder inmenging van openbare lucht, kon ik ook de technische aspecten beter waarderen. Een sterk album dat je doet mijmeren over het Big City Life wanneer je Brussel op haar mooist ziet: op de laatste zomeravond met de restanten van een betoging die haar activistisch karakter daardoor nog harder benadrukt. Belevenis is het, dat dit album haar plaats doet verdienen in deze lijst. (En dank je, aan zij die mij meevroeg.) Grenzen zijn er om te overschrijden? — Beste Onverwachte Album Rebel - Esdeekid Amper 20 minuten lang laat Esdeekid ons genieten van zijn debuutalbum en gooit hij de ene na de andere iconische line, maar kwaliteit is dan ook zelden gemeten aan de hand van kwantiteit. Zijn succes zat er al langer aan te komen, maar de proportie die zijn bekendheid aannam door sociale media kan alleen maar getuigen van een kwaliteit die iedereen kan appreciëren. En dan ook echt iedereen, want zelfs toen ik voor het eerst een van zijn nummers online tegenkwam, was ik meteen onder de indruk. Zijn unieke spreekstijl, gecombineerd met waanzinnig aanstekelijke instrumentals, zorgde voor een laissez-passer naar deze lijst. Rap, en daarbovenop de Britse soort, behoort niet tot mijn dagelijkse muziekroutine. Ik bezit een bepaalde bewondering voor het kunnen spelen met woorden en beats, maar het genre is me nog nooit zo boeiend gebleken. Rebel doet daarmee terecht zijn naam aan. Hoewel het zich niet afsteekt tegen de tradities rond rap en Britse muziek, heeft het wel potentieel zichzelf te heruitvinden. Hier heb ik geen andere verklaring voor dan wat Tolstoy als instrumentele waarde zag van kunst, en dat is simpelweg het plezier dat ik beleefde aan de ontdekking van een album iets verder uit mijn comfortzone. Daarom doe ik het voor deze review à la de Liverpoolse: van korte duur, maar hoge kwaliteit. Speciale vermeldingen Hoe graag ik ook in diep detail zou willen treden van elk album dat mijn appreciatie waard is, denk ik dat ik al blij mag zijn dat ik jullie aandacht hield tot hier. Laat ons daarom de conversatie nog niet afsluiten. Bouw mee stilaan af met deze korte, speciale vermeldingen van albums die ik graag nog een plaats wou geven: Eusexua — FKA Twigs FKA Twigs was in 2025 op haar sterkst, met een nieuwe creatieve visie die zo authentiek is dat het onlogisch is waarom het zich niet eerder uitte. Met Eusexua doet ze hommage aan de Club Kids, het artificiële en de seksuele energie. Ik had de eer haar te ervaren op de Main Stage van Dour en, oh my god, ik denk dat ik een out-of-body experience meemaakte. The Smashing Machine (Original Motion Picture Soundtrack) — Nala Sinephro Een soundtrack van een boksfilm gemaakt door een enorm getalenteerde jazzartieste (mijn kennissen weten hoe lovend ik ben over Sinephro) stond niet per se op mijn verwachtingen van 2025. Hoe ze dit toch telkens weer klaarspeelt is voor mij een raadsel. Jazz Window — Sojourn Sojourn maakt met dit album een impressionant experimenteel ambient werk, waar ik enorm dol op ben. Vanaf de tweede helft begint de artiest te spelen met spoken word-excerpten, die zowel inspirerend als angstaanjagend worden begeleid door diepe basslijnen. Cryptisch. Creatief. Continue, ik hoor graag meer. Choke Enough — Oklou Als je me in 2007 zou vragen hoe 2025 eruit zou zien, had ik waarschijnlijk geantwoord in de elektronische noten van Oklou. Alsof de toekomst eindelijk vertaald is en dat enkel door middel van autotune en synths mogelijk is gemaakt. Muziek is een sociaal gegeven en wat ben ik blij deze te hebben kunnen delen. Deze lijst is samengesteld uit stuk voor stuk prachtige werken, maar ook zij die deze niet haalden, mogen uitgaan van mijn respect en appreciatie. En omdat ik geloof in de kracht van dialoog, nodig ik jullie van harte uit jullie ongezouten mening te delen over deze lijst, andere albums uit het afgelopen jaar of over de algemene muziektrends (daar komt hier misschien nog meer over binnenkort). Stuur me, bel me, schrijf me, en laat me iets weten. Tot snel, tot altijd, @juliepasseert Was he an animal if music could captivate him so? — Franz Kafka, The Metamorphosis